Süper yanardağ ‘uyanıyor’

İtalya’daki Campi Flegrei volkanik kalderasının olduğu bölgede son altı ay içinde yaşanan sarsıntılar, yanardağ patlaması endişelerini de beraberinde getirdi.

İtalya’nın Campi Flegrei volkanik kaldera bölgesinde meydana gelen bir dizi depremin ardından bilim insanları büyük bir yanardağ patlamasının yakın olduğu uyarısında bulundu. İngiltere’nin Mirror gazetesinin haberine göre, bilim insanları, Avrupa’daki bir “süper yanardağın uyanıyor olduğuna” inanıyor. Bu durumun ise dünya çapında gıda tedarikini büyük ölçüde sekteye uğratmasından endişe ediliyor.  “SARSINTILAR KAYAYI ZAYIFLATABİLİR” Gazetenin haberine göre, Campi Flegrei’de son altı ay içinde 3 binden fazla sarsıntı kayıtlara geçti. Napoli yakınlarındaki “Campi Flegrei” isimli volkanik kaldera da mayıs ayında 4,4 büyüklüğündeki bir depremle sarsıldı. Uzmanlara göre, bu, son 40 yıl içinde bölgede gerçekleşen en güçlü depremdi.  Normalde, yer altında basınç biriktikçe sismik aktivite de bunun öncesinde geliyor. Bilim insanları ise küçük sarsıntıların volkanın magma ocağının üzerindeki kayayı güçsüzleştirebiledeğini söylüyor. Bu ise magmanın dışarıya daha kolay çıkabilmesi anlamına geliyor. Yer bilimcilere göre, yanardağdan dışarı salınan gazlarda da önemli bir artış gözleniyor.  “GAZ SALIMLARININ SEBEBİNİ AYIRT ETMEK ÖNEMLİ”  İtalya’nın Ulusal Jeofizik ve Volkan Bilimleri Enstitüsü’nden bilim insanlarına göre, Campi Flegrei’den çıkan karbondioksit miktarında da artış yaşanıyor. Günlük olarak kayıtlara geçen miktar, 4 bin ile 5 bin ton arasında değişiyor.

Gaz salımının artması ise çoğu zaman magmanın yüzeye yaklaştığı ve volkan üzerinde daha fazla baskı kurduğu anlamına geliyor. Bunun anlamı ise magmanın gaz salımı yaptığı. Bu da magmanın yüzeye yaklaştığının güçlü bir işareti.  Bilim insanları da olası yanardağ patlamalarının önemli uyarı sinyalleri olabileceğinden hareketle gaz salımlarını, yerdeki “şişmeyi” ve binlerce küçük depremi mercek altına aldı. 

Ulusal Jeofizik ve Volkan Bilimleri Enstitüsü’nden yanardağ bilimci Christopher R. J. Kilburn, konuya ilişkin değerlendirmesinde, magma hareketlerinin sebep olduğu gaz salımları ile doğal kaya etkileşimlerinden kaynaklananlar arasındaki ayrımı gözetmenin önemli olduğuna işaret etti.  4 MİLYON İNSANA TEHDİT OLUŞTURABİLİR Mirror’ın haberine göre, Campi Flegrei, Napoli bölgesinde yaşayan 4 milyonu aşkın kişiye yıkıcı bir tehdit oluşturabilir. Lavların sebep olacağı hasar ise elektrik, su ve enerji tedarikinin kesilmesine yol açabilir.  Bir patlamanın olması halinde, volkanik gazlar yıllarca sürecek soğuk havalara sebep olabilir, bu da tüm dünyadaki gıda tedarikini tehdit edebilir. Kül dumanları da tüm dünyadaki uçuşları olumsuz etkileyebilir.  Campi Flegrei, en son patladığında yıllardan 1538’di. Yanardağın son yıllarda da bazı “işaretler” verdiği belirtildi. Bir patlamanın ne zaman yaşanacağını öngörmek mümkün olmasa da yaşanan son sismik faaliyetler bunun daha uzak değil, daha yakın bir dönemde gerçekleşebileceğini gösteriyor.

Yetkililer yanardağın uyarı seviyesini 2012’de yeşilden sarıya çevirmişti. Bilim insanları da “bir kırılmanın daha olası olduğu bir duruma doğru açık bir ilerleyiş görüldüğünü” savundu.